TÜBİTAK
ULUSAL GÖZLEMEVİ
Ara

Jüpiter-Satürn Yakınlaşması TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nden Gözlendi

Güneş Sistemi içerisinde gezegenlerin yörüngeleri tutulum (ekliptik) olarak adlandırılan düzlem üzerindedir. Bu nedenle gezegenler, Yer'den bakan bir gözlemci için, belirli bir hat boyunca dizilmiş olarak gözlenir. Gezegenler farklı yörünge dönemlerine sahip olduğundan, yörüngesinde daha hızlı hareket eden gezegen daha yavaş hareket eden bir gezegeni bazen gökyüzünde yakalar ve geçer. Bu esnada iki gezegen gökyüzünde birbirine çok yakın olarak gözlenir. Jüpiter gezegeni gökyüzünde Satürn'ü her 20 yılda bir yakalayıp geçer. İki gezegen de çıplak gözle rahatlıkla gözlenebildiği için geçme esnasında birbirine çok yakın görülen gezegenler görsel bir şölen oluştururlar. Ancak bu olay her zaman gece karanlığında gerçekleşmez. Jüpiter ve Satürn en son 1623 yılında birbirlerine bu kadar (yaklaşık 5 yay dakikası) yaklaşmış ancak bu olay Güneş'in gökyüzünde olduğu saatlere denk geldiği için gözlenememiştir. 21 Aralık 2020 gecesi Jüpiter ve Satürn, gökyüzünde izdüşümsel olarak birbirlerine 6 yay dakikası (0,1 derece) mesafede olacak kadar yakınlaşmış ve bu olay Güneş battıktan sonra alacakaranlıkta gözlenebilir bir zamanda gerçekleşmiştir. İki gezegenin birbirine bu kadar yaklaşması en son 794 yıl önce gerçekleşmiştir. Gökyüzünde izdüşüm olarak birbirine bu kadar yakın görünen iki gezegen arasındaki gerçek uzaklık aslında 730 milyon km kadardır.

2500 metre yükseklikteki TUG Bakırlıtepe yerleşkesinde gerçekleştirilen gözlemle, Jüpiter ve Satürn'ün yakınlaşması kayıt altına alınmıştır. 

İzlemek için: https://youtu.be/y_WtP8pRsjQ

Bu gök olayının en uzun gecenin ve en kısa günün yaşandığı 21 Aralık gün dönümüne denk gelmesinin tamamen rastlantısaldır. Bundan 794 yıl önce gerçekleşen ve gökyüzünde iki gezegen arasındaki açısal uzaklığın 2 yay dakikası olduğu yakınlaşma 1226 tarihinde gerçekleşmiştir. Son 3000 yıl içinde, iki gezegenin gökyüzü düzleminde birbirine en fazla yaklaşması, 1.3 yay dakikası mesafe ile, milattan önce 1793 yılında gerçekleşmiştir. 21 Aralık 2020 tarihinde gerçekleşen Jüpiter-Satürn yakınlaşması bir dahaki sefere 15 Mart 2080 tarihinde gözlenebilecek ve bu yakınlaşmada gökyüzünde gezegenler arasındaki mesafe 6 yay dakikasına kadar düşecektir.

23.12.2020
-A +A