TÜBİTAK
ULUSAL GÖZLEMEVİ
Ara

Perseid Göktaşı Yağmuru

Dünya yörüngesi üzerinde dolanırken, yolu üzerinde bulunan küçük (mikron büyüklüğünde) göktaşlarıyla çarpışması ve bu göktaşlarının atmosferde sürtünmesi sonucunda yanmasıyla, meteor yağmurları oluşur. Bu küçük göktaşları gökyüzünde belirli bir noktadan yayılarak atmosferimize girerler ve bu noktaya "radyant / çıkış noktası" adı verilir. Perseid meteor yağmuru da bir kuyruklu yıldızın (Swift - Tuttle) yörüngesi üzerine bıraktığı küçük toz parçalarının, yer atmosferi ile etkileşmesi sonucunda oluşur. Adını çıkış noktasının Perseus takımyıldızı doğrultusu ile çakışmasından alır.

17 Temmuz - 24 Ağustos 2018 tarihleri arasında Dünya'nın yörüngesi, Swift - Tuttle kuyruklu yıldızının bıraktığı kalıntıların arasından geçer. Bu akıntının en yoğun olduğu 12 - 13 Ağustos'ta gökyüzünde saatte 60 adet meteor izi (akan yıldız) gözleneceği tahmin edilmektedir. Adı geçen kuyruklu yıldızın uzayda bıraktığı atık madde her geçen yıl biraz daha azaldığından, Dünya'nın bu noktadan her geçişinde daha az sayıda Perseid yağmuru (akan yıldız) izlenebilmektedir.

Meteor yağmurları sönük, çok geniş uzay açıda gerçekleşen ve çok kısa süren gök olayları olduğundan, yoğun ışık kirliliğine maruz kalan şehir merkezlerinden iyi görülemezler. Bunlar hızlı ve rastgele gerçekleşen olaylar olduğundan, dürbün veya teleskop türü optik cihazlarla da gözlenmesi mümkün değildir. Bu gök olayının en iyi izlenebileceği yerler, ışık kirliliğinden uzak, açık alanlar olacaktır. Perseid yağmurunu izlemek için kullanılacak en iyi gözlemsel alet "insan gözü"dür. Ayrıca çok geniş açılı görüşe sahip (balık gözü lensli) kameralarla da kayıt yapılabilir. Bu yılki Perseid duşunun önceki yıllara göre önemli bir farkı, parlak Ay evresine rastlamaması olacaktır. İlgili tarihlerde Ay yeniay evresinde olacağından karanlık bir gökyüzünde çok daha fazla sayıda meteor izi görüleceği tahmin edilmektedir. Bir küçük bilgi notu olarak belirtmek gerekir ki, atmosferle etkileşen meteor sayısı gece yarısından sonra daha fazla olacağından, gece yarısından sonra daha fazla akan yıldız gözlenebileceği söylenebilir.

Yıl içerisinde buna benzer başka periyodik meteor yağmurları da vardır. Bunlardan bazıları şunlardır: Quadrantid, Lyrid, Eta Aquarid, Draconid, Orionid, Leonid. Yıl içerisinde gerçekleşen bu yağmurlar aşağıdaki listede verilmiştir: 

 

10.08.2018
-A +A