T100 Odak Düzlemi Aletleri

T100 teleskobunun odak düzleminde ABD Spectral Instruments (SI) firmasının ürünü olan SI 1100 serisi, "Cryo-cooler" soğutmalı CCD kamera kullanılmaktadır. Bu kamera 2010 Mayıs ayında T100 teleskobuna takılarak testleri yapılmış ve 13 Mayıs 2010 gecesi ilk görüntü alınarak bilimsel gözlem projelerinde kullanılmaya hazır hale getirilmiştir.

Bu kamera ile birlikte gelen "Shutter" duzeneği son zamanlarda verimsiz çalıştığı için Bonn firmasına özel olarak yaptırılan 80x80 mm perde tipi bir "shutter" ile 6 Mayıs 2012 tarihinde değiştirilmiştir. Bu yeni "shutter" ile 1 ms'ye kadar kısa poz süreleri yüksek doğrulukla (<300 mikrosaniye) kullanılabilmektedir.

SI 1100 CCD Kamera

Modeli:	SI 1100 Cryo, UV, AR, BI
Yonga tipi:	Fairchild 486 BI, 4 Okuma Kanalı
Formatı:	4096 x 4037 piksel
Piksel boyutu:	15 x 15 mikron
Yonga boyutu:	61.44 x 61.44 mm
Kazanç (Gain):	0.57 e^-/ADU (100KHz, Ch:A)
Gürültü (RMS):	4.11 e^-(100 kHz, Ch:A)
"Bias" seviyesi:	500 (count)
Kara akım:	0.0001 e^-/pixel/sn
Kuyu derinliği:	142900 e^-
Dinamik aralık:	16-Bit
Binning:	1x1, 2x2, 3x3, 4x4
Shutter:	Vincent CS90S1T0 (2010-2012 Mayıs) Bonn 80, Slit Type (2012 Mayıs - )
Poz süresi:	1 ms - 3600 sn
Soğutma:	Cryo-tiger, -100° C
PC arabirimi:	Gigabit F/O kart (PCI)
Transfer hızı:	48 sn (1x1), 13 sn (2x2)
Piksel ölçeği:	0.31"/piksel
Görüş alanı:	21.5' x 21.5'
Yazılım:	Maxim DL 5.12
Süzgeç tekerleği:	76x76 mm, 8'er yuvalı, 2 adet
Süzgeçler:	Bessel UBVRI, SDSS, Hα, Hβ, SII, OII, CaII K, ND0.5, ND1.0, ND2.0

Takip (Autoguider) CCD Kamerası

Modeli:	QHY174GPS
Yonga tipi:	CMOS Sensor SONY IMX174 CMOS
Formatı:	1920 x 1200 piksel
Piksel boyutu:	5.86 μm*5.86
Yonga boyutu:	11.25 x 7.03 mm
Kazanç (Gain):	7.3 e^-/ADU
Kara akım:	0.2 e^{- /piksel/san. (-20° C)}
Gürültü(RMS)	5.5e^-
Kuyu derinliği:	>32ke-
Dinamik aralık:	12Bit
Binning:	11, 22
Shutter:	Global Shutter
Poz süresi:	5μs-900 sn
Soğutma:	Termoelektrik+Fan, -45° C
PC arabirimi:	USB 3.0
Piksel ölçeği:	0.12’’/pixel
Görüş alanı:	3.86’x2.42’
Yazılım:	Maxim DL 5.12

SI CCD Test Raporu

T 100_ccd_report.pdf (6.3 MB)

SI CCD "Shutter" Gecikme Zamanı Testi

Özellikle astrometrik gözlemlerde önemli olan zaman hassasiyeti için TUG'da geliştirilen bir teknik ile T100 CCD'sinin "shutter" gecikme zamanı ölçümü yapılmıştır. Yüksek zaman doğruluğu elde edilmesi istenen her CCD için yapılması gereken bu ölçüm "Shutter Latency Measurement" adıyla bilinir. 7 Mart 2013 tarihinde yapılan bu test sonucunda T100 ile alınan CCD görüntülerinin başlık bilgilerindeki zaman bilgisi 1/100 sn mertebesinde yazılmaya başlanmıştır. "Shutter" mekanizmasının açılma anı ile FITS başlığına "DATE-OBS" satırında yazılan zamanın karşılaştırılmasına yönelik yapılan testlerde elde edilen doğruluğun 0.1 sn mertebesinde olduğu anlaşılmıştır. Bu sebeple, örneğin 10:46:03.68 seklindeki zaman bilgisinin 10:46:03.7 şeklinde yorumlanması daha doğru olacaktır. Yine TUG'da geliştirilen bir başka metod ile bu veya başka CCD kameralar için "shutter" gecikme zamanı tespitleri 1/1000 sn duyarlılığında yapılabilecektir.

7 Mart 2013 tarihinden itibaren T100 görüntülerinde zaman 1/100 sn duyarlılıkta yazılıyor.

Alan Merceği Testleri

T100 teleskobunda geniş alanda yüksek duyarlılıkta fotometrik ve astrometrik çalışmalar yapabilmek için 9 Kasım 2013 tarihinde takılan "alan merceği" ile ilgili test sonuçları ve gece içinde zaman zaman ortaya çıkabilen yansımalara ait örnek görüntüler aşağıda verilmiştir (Ayrıca bkz. T100 Özellikler).

Alan merceği takılmadan önce (solda) ve takıldıktan sonra (sağda) alanın tamamında odaklama performansı. Grafiklerdeki herbir renk CCD'nin 2Kx2K formatındaki 4 ayrı alanını temsil etmektedir.

Alan merceği kaynaklı yansıma etkisine bir örnek. 90 sn'lik bu ham görüntü Ay'lı ve hedef bölgenin yakınında Jüpiter olan bir geceye aittir. Sarı çizgi ile işaretlenen hat boyunca şiddet profili de ayrıca verilmiştir.

Alan merceği kaynaklı yansıma etkisine diğer bir örnek. 100 sn'lik bu ham görüntü Ay'sız bir geceye aittir ve bölgeye yakın sadece Jüpiter vardır. Şiddet profilinden görüleceği üzere yansıma dairesinin üzerinde (Pixel Location ~ 300) yaklaşık %1 lik bir etkiden söz edilebilir.

Alan merceği takılı halde alınmış ve herhangi bir yansıma etkisi olmayan iyi bir ham görüntü örneği.

Asahi Bessell Süzgeçleri

GEÇİRGENLİK VERİLERİ^*

Asahi, Bessel U
Asahi, Bessel B
Asahi, Bessel V
Asahi, Bessel R
Asahi, Bessel I

^* Üreticinin sağladığı laboratuvar ölçümleridir.

SDSS Süzgeçleri

GEÇİRGENLİK VERİLERİ^*

Asahi, SDSS u'
Asahi, SDSS g'
Asahi, SDSS r'
Asahi, SDSS i'
Asahi, SDSS z'

^* Üreticinin sağladığı laboratuvar ölçümleridir.

Dar Band Süzgeçler

OII

CaII K

SII

H-alpha

GEÇİRGENLİK VERİLERİ^*

Asahi, OII
Asahi, CaII K
Asahi, SII
Asahi, H-alpha

^* Üreticinin sağladığı laboratuvar ölçümleridir.

Nötral Yoğunluk Süzgeçleri

ND 0.5

ND 1.0

ND 2.0

GEÇİRGENLİK VERİLERİ^*

Asahi, ND 0.5
Asahi, ND 1.0
Asahi, ND 2.0

^* Üreticinin sağladığı laboratuvar ölçümleridir.

Kuantum Etkinliği

"Parlaklık-ADU" ve "Parlaklık-SNR" Grafikleri

Sönümleme Katsayıları

Prof. Dr. Tansel AK tarafından yürütülen 18CT100-1396 numaralı proje gözlemlerinden elde edilen verilerin indirgenmesiyle elde edilmiş "T100 Sönümleme Katsayıları" aşağıdaki dökümanda verilmiştir. Bu değerler kullanılarak yapılacak yayınlar ve diğer çalışmalarda 18CT100-1396 no'lu proje ve yürütücüsüne referans verilerek teşekkür edilmelidir.

Açık Küme Gözlemlerinden Elde Edilen T100 Sönümleme Katsayıları (2022-1)

Açık Küme Gözlemlerinden Elde Edilen T100 Sönümleme Katsayıları (2022-2)

Prof. Dr. Fehmi Ekmekçi tarafından yürütülen 11AT100-154 no'lu proje kapsamında BVRI, Ca H ve K bandlarında yapılan gözlemlerden elde edilen verilerin indirgenmesiyle elde edilen "Sönümleme Katsayıları" na aşağıdaki bağlantıdan erişilebilir. Bu değerler kullanılarak yapılacak yayınlar ve diğer çalışmalarda 11AT100-154 numaralı proje ve yürütücüsüne referans verilerek teşekkür edilmelidir.

11AT100-154 T100 Sönümleme Katsayıları (PDF, 20 KB)

"Fringe Modeli" Görüntüsü
(SDSS i' Süzgeci)