TÜBİTAK
ULUSAL GÖZLEMEVİ
Ara

NGC 628 ve NGC 2403 galaksilerinde belirlenen sıkı yıldız kümelerinin TFOSC-MOS ile gözlemleri

Özet: 
Yıldız kümeleri, kütle çekimsel olarak birbirine bağlı ve aynı ortamda aynı zamanda oluştuğu varsayılan gök cisimleridir. Samanyolu galaksisindeki yıldız kümeleri temel olarak açık yıldız kümeleri ve küresel yıldız kümeleri olmak üzere iki sınıfa ayrılmaktadır. Galaksimizdeki küme sınıflamasını Galaksi-ötesi (özellikle yerel küme ötesi) kümelerde doğrudan yapmak mümkün olmamaktadır. Çünkü bu kümelerde, küme üyesi yıldızlar tek tek ayırt edilememekte sadece yıldız sayı yoğunluğu yüksek ve parlak kümeler tespit edilebilmektedir. İncelediğimiz galaksilerde kümeleri, uzaklıklarından dolayı yoğun yıldız bölgeleri olarak gözlemekte ve ‘sıkı’ yıldız kümeleri olarak adlandırmaktayız. Belirlediğimiz aday kümeler, literatürde belirtilen seçim kriterlerine göre sıkı küme olma ölçütlerine uyan kümelerdir. Yıldız kümelerinin yaş, kütle ve ev sahibi galaksideki dağılımlarının araştırılması bu kümelerin oluşum, evrim ve dağılımları hakkında önemli bilgiler sağlamaktadır (Rangelov vd., 2011; Chandar vd., 2016). Çalışmamızda, seçilen yerel grup ötesi galaksilerde küme adaylarının belirlenmesi için HST arşiv verileri kullanılmaktadır. Kümelerin yaş, kütle değerlerinin hesaplanarak bu değerlerin belli bir aralığa sınırlandırılması ve yaş-kütle dağılımlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Ancak bu durumda hedef galaksinin sönümleme değeri önemli bir parametre olmaktadır. RTT150 çapında teleskoplarla, HST verilerinden belirlenen kümelerden yalnızca büyük çapta olanların ve parlak iyonize bölgeler yakınında/içinde olanların gözlemi mümkün olacaktır. Amacımız, belirlenen küme koordinatının bulunduğu bölgelerinin tayf verilerinden o bölgeye ait kızarma (reddening), E(B-V), ve sönümleme (extinction), AV, değerlerinin belirlemektir. Belirlenen bu değerleri kullanılarak oluşturulacak renk-renk ve renk-parlaklık grafikleri teorik verilerle karşılaştırılarak kümelerin olası yaş ve kütle değerleri elde edilecektir.
-A +A