pending

Geçiş Gösteren Ötegezegenlerin Gözlemleri ve Geçiş Zaman Değişimlerin Araştırılması

Güneş dışı yıldızların etrafında dolanan gezegen (ötegezegen) araştırmaları çağımızın en ilgi çekici ve çığır açacak nitelikteki araştırma alanlarından biri haline gelmiş ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte sürekli büyüyerek günümüze kadar bu alanda geliştirilen farklı yöntemler yardımıyla binlerce ötegezegenin keşfedilmesinin yolunu açmıştır. Bu keşifler için kullanılan yöntemlerden biri olan “Geçiş Yöntemi”, ötegezegenleri karakterize eden fiziksel modellerin test edilmesi için önemlidir.

Makine Öğrenmesiyle Keşfedilmiş Açık Küme Adaylarının CCD BVRI Gözlemleri

Açık kümeler Galaktik diskin yapısının ve evriminin çalışılabileceği en önemli kaynaklardandır. Özellikle son dönemlerde yapılan gökyüzü taramalarıyla (2MASS, WISE, GAIA, APOGEE, vb.) birçok küme adayı belirlenmiştir. Ancak bu adayların detaylı gözlemleri yapılarak doğrulanması ve kümelere ait parametrelerin belirlenmesi gerekmektedir. Açık kümeler aynı gaz bulutundan oluşmuş ve kütle çekimsel kuvvetle bir arada kalan yıldız gruplarıdır. Açık kümelerdeki yıldız sayıları kümenin yapısına göre farklılık göstermekte olup bir küme 10 ila 1000 mertebesinde yıldıza sahip olabilir.

Yıldız aktivitesinin geçiş yapan gezegenlere etkisi

Geçiş yapan gezegenlerin özelliklerine ulaşmak için incelediğimiz geçiş ışık eğrilerinde ortaya çıkan zaman değişimlerini tespit etmek oldukça önemlidir. Normalde sabit bir süre sonra, gezegenin periyoduna bağlı olarak elde edilen tutulma ve örtülme ortası zamanları, sistemdeki tedirgin edici durumlar nedeniyle saniye, dakika veya saat mertebesinde değişmekte, çoğunlukla sinüssel değişimler sergilemektedir. Gözlem projesindeki amaç aktif yıldızların etrafında dolanan gezegenlerin geçiş ortası zamanlarındaki değişime etkilerini incelemektir.

Bazı ikiz çift yıldız adayı sistemlerin tayf türlerinin belirlenmesi

Bu çalışmada, KEPLER katalogunu kullanarak belirlemiş olduğumuz örten ikiz çift yıldız sistemleri olarak da adlandırılan kütle oranları (q) ~ 1 civarında olan örten çift yıldız sistemlerinin tayf türlerinin belirlenmesi hedeflenmektedir. T100 ile yapılacak gözlemler ile aday sistemlerin U-B-V-R-I bantlarındaki görünür parlaklıkları elde edilecektir. Elde edilen parlaklıklar ile sistemlerin renk artıkları elde edilecektir.

Galaktik Süpernova Kalıntılarının Işıkölçüm Gözlemleri

Bu proje ile Galaksimizde bulunan bazı Süpernova Kalıntılarının (SNK) optik gözlemlerinin yapılması amaçlanmaktadır. Bu amaçla, optik dalgaboyunda literatürde hiç çalışılmamış ancak RTT150 ile optik ışıma tespit edilmiş Galaktik SNKlar seçilecektir. Bu gözlem sezonu için RTT150 ile optik ışıması tespit edilmiş 2 SNK seçilmiştir. Işıkölçüm gözlemlerinde [SII]/H-alfa oranına bakılacak ve SNK’ler HII bölgesinden ayırtedilecektir. Daha sonra bu bölgeler tayfsal olarak da RTT150 teleskobu ile gözlenecektir.

Seçilmiş Blazar'ların Kısa-Orta Vadeli Değişim Tespitleri Amaçlı CCD BVRI Gözlemleri

Bazı galaksiler merkezlerinde bolometrik parlaklığı 10^41-10^48 erg s^-1 aralığında değişen çok parlak küçük bölge barındırmaktadır (Woo ve Urry, 2002) ve bu parlak bölge Aktif Galaksi Çekirdeği (AGÇ) olarak adlandırılmaktadır (Beckmann ve Shrader, 2012). AGÇ’lerin böylesine parlak ışınımlarının nedeni, (muhtemelen dönen) süper kütleli karadelik (SKKD) üzerine aktif olarak yığılmaya devam eden madde olarak gösterilmektedir. AGÇ’lerdeki SKKD kütlesi 10^6 ile 10^10 arasında değişmektedir.

TESS ötegezegen adaylarının geçiş gözlemleri ile fotometrik takibi

Bu çalışmada, TESS uzay teleskobu tarafından geçiş yöntemiyle etrafında ötegezegen olduğu düşünülen bazı aday yıldızları T100 teleskobu ile fotometrik olarak takip etmek ve geçiş gözlemlerini onaylanmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir. Aday yıldızlar için yapılacak duyarlı fotometrik gözlemlerle geçiş gözlemleri doğrulanacak ve geçiş gözlemlerine ilişkin parametreler (yarıçap, yörünge eğikliği gibi) belirlenecektir. Başarılı ötegezegen keşfi durumunda sonuçlar uluslararası bilimsel dergilere yayınlanmak üzere gönderilecektir.

Zamanlama yöntemiyle ötegezegen keşfi

Zamanlama yöntemi, önceden gezegen, kahverengi cüce ya da yıldız bileşen barındırdığı tespit edilen sistemlere kütle çekimle bağlı ancak başka bir yöntemle saptanamayan cisimlerin keşfedilmesine dayalı bir yöntemdir. Temelde geçişi gözlenen bir gezegen barındıran istemlerde geçiş zamanları değişim yöntemi (ing. Transit Timing Variation Technique, TTV) ve çift yıldız sistemlerine kütleçekimle bağlı ilave cisimlerin belirlenmesine dayalı çift yıldız örtme zamanlaması yöntemi (ing. Eclipse Timing Variation, ETV) olarak iki ana başlık altında değerlendirilebilir.

Seçilmiş Algol Türü Çift Sistemlerin Fotometrik Analizi

Bu proje çalışmasında ihmal edilmiı Algol türü çift yıldızların fotometrik ve tayfsal gözlemlerini yapmak ve seçilen Algol türü çift yıldızların mutlak parametrelerinin belirlenmesi ve evrim durumlarının tartışılması hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışmamız TÜBITAK’a 1002 hızlı destek projesi olarak sunulmuştur.

Seçilmiş Açık Kümelerin CCD UBVRI Gözlemleri - III

Seçilmiş açık kümeler T100'e bağlı SI CCD kamera kullanılarak UBV filtreleri ile gözlenecektir. Gözlenecek kümeler kameranın görüş alanı ile uyumlu olacak şekilde seçilmistir. Gözlemlerden, kümelerin yapısal, astrofiziksel parametreleri ile kütle fonksiyonları ve toplam parlaklıkları tayin edilecektir. Alan yıldızlarının astrometrik analizi de yeni GAIA verileri kullanılarak yapılacak, bu analizlerden yıldızların kümeye üyelik olasılıkları ve uzaklıkları hesaplanacaktır.

TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ